Rymanów

CMENTARZE I MOGIŁY WOJENNE

Z zakresu nadzorowania, organizowania i sprawowania opieki nad cmentarzami wojennymi i grobami poległych – na podstawie ustawy o grobach i cmentarzach wojennych corocznie zawierane jest pomiędzy Burmistrzem Gminy a Wojewodą „Porozumienie” określające wzajemne obowiązki sprawowania opieki nad grobami i cmentarzami z terenu Gminy Rymanów.

Stan utrzymania obiektów cmentarnictwa wojennego na terenie

Gminy Rymanów

Cmentarz Jeńców Radzieckich z okresu II Wojny Światowej 

w Rymanowie przy ul. Bartoszów.

            Cmentarz zlokalizowany we wschodniej części miasta Rymanowa, otoczony obramowaniem z drzew liściastych. Teren ok. 30 arów ze 169-ma zbiorowymi mogiłami, ogrodzony jest siatką z drutu naciągowego na betonowych słupkach. Od drogi do podejścia pod bramę wejściową i dalej w stronę pomnika głównego wykonany chodnik z kostki brukowej.

Pomnik główny betonowy, pokryty tynkiem nakrapianym, gdzie umieszczona  jest tablica w języku polskim i rosyjskim cyt. „Chwała bohaterom Armii Radzieckiej zamęczonym w obozie jenieckim w Rymanowie w latach 1942 –1943 Społeczeństwo Rymanowa.

Mogiły ziemne otoczone betonowym obramowaniem z symbolem pięcioramiennej gwiazdy czerwonej, wypełnione ziemią. Na mogiłach zasadzone są krzewy, małe iglaki, a latem  kwiaty.

W dniu 16 września 2004 r. w Urzędzie Gminy Rymanów przedstawiciele Ambasady Federacji Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej  ustalili zakres robót remontowych na cmentarzu z Zakładem Pielęgnacji Zieleni ROMIKO z Braniewa, który finansowany był ze środków własnych Ambasady Rosyjskiej. Zakład przeprowadził prace remontowe pomnika głównego oraz mogił  w miesiącach: październik, listopad 2004 r.

Stowarzyszenie Nasz Rymanów za uzgodnieniem z Ambasadą Federacji Rosyjskiej oraz z Radą Pamięci Walk i Męczeństwa – zmieniło tablicę z napisem na pomniku głównym Cmentarza Jeńców Radzieckich. Napis jest nadal w języku polskim i rosyjskim i brzmi cyt:

„Żołnierzom Armii Czerwonej

zamęczonym w hitlerowskim obozie

w latach 1942 – 43

na rymanowskiej ziemi

Cześć ich pamięci.

Społeczeństwo miasta Rymanowa.”

-          W 2014 r. - wykonywano: na bieżąco niezbędne prace pielęgnacyjne i konserwacyjne,  przycięto zbędne, suche gałęzie i konary drzew oraz na bieżąco usuwano zakrzaczenia i samosiejki.

-          W 2015 r. – wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne, na bieżąco usuwano zakrzaczenia i samosiejki, odczyszczano mogiły.

Cmentarz wymaga przeprowadzenia prac remontowych. Dotyczy to zwłaszcza pomnika głównego (centralnego), który wymaga gruntownego odnowienia, ze względu na rozwarstwienie, odpryskiwanie i znaczne ubytki tynku. Na bieżąco należy oczyszczać cmentarz z nadmiernie rozrosłych krzewów ozdobnych oraz dokonywać konserwacji zieleni wysokiej.

Kwatera Żołnierzy Polskich z okresu I i II Wojny Światowej 

na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria.

Kwatera umiejscowiona we wschodniej części cmentarza w Rymanowie przy ul. Kalwaria o powierzchni ok. 10 arów.

Obecnie znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe (31,0 x 1,5 m) obłożone piaskowcem, wypełnione ziemią, gdzie utrzymuje się krótko przystrzyżony trawnik. Na nagrobkach umocowanych jest 22 szt. krzyży z jasnego granitu.

Pomiędzy mogiłami alejka wiodąca do pomnika głównego – akcentu centralnego.

Jest to nagrobek wykonany z jasnego granitu. Na podwyższeniu znajduje się granitowy krzyż pod nim czarna tablica pamiątkowa z napisem „Tu spoczywają Żołnierze Polscy polegli w I i II Wojnie Światowej. W hołdzie poległym Społeczeństwo Rymanowa”.

W 2005 r uzupełniono 1 krzyż na akcencie centralnym i 22 krzyże granitowe na obydwu mogiłach zbiorowych o znak orła, gdyż na wcześniej zniszczonej mogile występował znak orła.

Kwatera od strony wschodniej , zachodniej i południowej oddzielona jest od cmentarza parkanem z tui szmaragdowych.

-          W 2014 r. wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne i porządkowe.

-          W 2015 r. wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne i porządkowe.

W kolejnych latach planuje się usunięcie przy akcencie centralnym zniszczonego drzewa i pielęgnację dokonanych nasadzeń wokół kwatery, a następnie odnowienie nawierzchni chodnika między mogiłami przez położenie nowej masy bitumicznej lub kostki brukowej .

Mogiła Stanisława MISTYGACZA poległego w 1939 r. w obronie Rymanowa 

na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria.

Nagrobek umiejscowiony w centralnej części cmentarza w Rymanowie przy ul. Kalwaria. Mogiła ziemna żołnierza II Wojny Światowej wykonana po 1939 roku, z betonowym obramowaniem i krzyżem z tablicą imienną,. Na nagrobku z krzyżem umocowany był orzeł bez korony z tablicą z napisem: „Stp. Stanisław MITKOWSKI poległ w obronie ojczyzny 9IX 1939 r. w Rymanowie. Cześć jego pamięci”.

Na przełomie lat 80-90 z uwagi na nieprawidłowo zapisane nazwisko, na wniosek społeczeństwa Rymanowa zmieniono tablicę nagrobkową,. Obecnie napis na tablicy brzmi cyt:

„Stp. Stanisław MISTYGACZ ur. 1915 r.
zmarł śmiercią bohaterską
w obronie ojczyzny w dniu 9 IX 1939 r.
 Do końca wierny złożonej przysiędze ZBOWID Rymanów”

Mogiła kwalifikuje się do odnowienia, widoczna erozja betonu na skutek warunków atmosferycznych.

-          W 2014 r. na bieżąco wykonywano bieżące utrzymanie i prace pielęgnacyjne.

-          W 2015 r. na bieżąco wykonywano bieżące utrzymanie i prace pielęgnacyjne.

Należy wykonać gruntowny remont (renowację) pomnika. Wymaga on kompleksowych prac remontowych, polegających na przeprowadzeniu odczyszczenia, renowacji i konserwacji oraz wykonaniu komponującej się z całością płyty nagrobnej np. z piaskowca.

 Mogiła zbiorowa nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego 

na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria

Mogiła zbiorowa nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli na terenie Jaślisk w 1946 r., a pochowani zostali na cmentarzu w Rymanowie. Mogiła ziemna zabudowana betonową płytą została odczyszczona, odnowiona i obudowana elementami z jasnego granitu wraz z granitowym krzyżem z wizerunkiem Jezusa. Wszystkie prace na terenie cmentarza, wykonano w ramach prac społecznych.

Zgodnie z protokołem z kontroli  problemowej  przeprowadzonej w dniu 16 września 2004 r. zgłoszono mogiłę do ewidencji wojewódzkiej.

Na wniosek Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych  - Zarządu Koła w Rymanowie granitowy krzyż opatrzono wygrawerowanym napisem o pochowanych cyt.

„ Tu spoczywają Polscy Żołnierze
polegli w walce z UPA w sierpniu 1946 r.

Cześć ich pamięci” .

-          W 2014 r- . prowadzono prace konserwacyjno – pielęgnacyjne mogiły.

-          W 2015 r.- prowadzono prace konserwacyjno – pielęgnacyjne mogiły.

Na bieżąco planuje się pielęgnację niskich krzewów ozdobnych na mogile oraz samej mogiły

EKSHUMACJA ZWŁOK ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH

POLEGŁYCH

W OKRESIE II WOJNY ŚWIATOWEJ

Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie   pismem z dnia 23 maja 2005 r. S.X-50181/1/05 poinformował o planowanej na terenie naszej gminy ekshumacji zwłok żołnierzy niemieckich poległych w okresie II wojny światowej.

Wydział Polityki Społecznej oraz fundacja „PAMIĘĆ”, która zajmuje się organizowaniem ekshumacji, przewozu szczątków oraz ich pochówkiem dysponuje informacjami, że na terenie gminy Rymanów są to następujące miejsca:

Prace przygotowawcze polegające na ustaleniu lokalizacji grobów i wykonaniu prób sondażowych są planowane na miesiąc lipiec br., w związku z tym prosimy mieszkańców naszej gminy o wskazanie lub potwierdzanie miejsc lokalizacji szczątków zwłok żołnierzy niemieckich.

W pracach związanych z ekshumacją będzie brał udział Pan Werner ROSLER – pracownik Ludowego Niemieckiego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi w Kassel, zaś wykonawcą prac będzie firma VARMEX z Katowic.