Rymanów

CMENTARZE I MOGIŁY WOJENNE

Z zakresu nadzorowania, organizowania i sprawowania opieki nad cmentarzami wojennymi i grobami poległych – na podstawie ustawy o grobach i cmentarzach wojennych

zadanie realizuje Burmistrz Gminy, jako zadanie zlecone przez Wojewodę .

Stan utrzymania obiektów cmentarnictwa wojennego na terenie Gminy Rymanów

Cmentarz Jeńców Radzieckich z okresu II Wojny Światowej w Rymanowie przy ul. Bartoszów.

Cmentarz zlokalizowany we wschodniej części miasta Rymanowa, otoczony obramowaniem z drzew liściastych. Teren ok. 30 arów ze 169-ma zbiorowymi mogiłami, ogrodzony jest siatką z drutu naciągowego na betonowych słupkach. Od drogi do podejścia pod bramę wejściową i dalej w stronę pomnika głównego wykonany chodnik z kostki brukowej.

Pomnik główny betonowy, pokryty tynkiem nakrapianym, gdzie umieszczona  jest tablica w języku polskim i rosyjskim cyt. „Chwała bohaterom Armii Radzieckiej zamęczonym w obozie jenieckim w Rymanowie w latach 1942 –1943 Społeczeństwo Rymanowa”.

Mogiły ziemne otoczone betonowym obramowaniem z symbolem pięcioramiennej gwiazdy czerwonej, wypełnione ziemią. Na mogiłach zasadzone są krzewy, małe iglaki, a latem  kwiaty.

W dniu 16 września 2004 r. w Urzędzie Gminy Rymanów przedstawiciele Ambasady Federacji Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej  ustalili zakres robót remontowych na cmentarzu z Zakładem Pielęgnacji Zieleni ROMIKO z Braniewa, który finansowany był ze środków własnych Ambasady Rosyjskiej. Zakład przeprowadził prace remontowe pomnika głównego oraz mogił  w miesiącach: październik, listopad 2004 r.

Stowarzyszenie Nasz Rymanów za uzgodnieniem z Ambasadą Federacji Rosyjskiej oraz z Radą Pamięci Walk i Męczeństwa – zmieniło tablicę z napisem na pomniku głównym Cmentarza Jeńców Radzieckich. Napis jest nadal w języku polskim i rosyjskim i brzmi cyt:

„Żołnierzom Armii Czerwonej zamęczonym w hitlerowskim obozie w latach 1942 – 43 na rymanowskiej ziemi  Cześć ich pamięci. Społeczeństwo miasta Rymanowa.”

• W 2016 r. – wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne, na bieżąco usuwano zakrzaczenia i samosiejki, odczyszczano mogiły.
• Dodatkowo w 2016 r. na Cmentarzu przeprowadzono prace remontowe pomnika głównego (centralnego), który wymagał gruntownego odnowienia, ze względu na rozwarstwienie, odpryskiwanie i znaczne ubytki tynku na kwotę 3.002,59 zł. oraz w ramach prac remontowych odnowiono bramę główną wejściową oraz naprawiono ogrodzenie cmentarza na kwotę 362,95 zł.
• Łącznie ze środków Wojewody Podkarpackiego w Rzeszowie w 2016 r. wydatkowano na remont Cmentarza Jeńców Radzieckich w Rymanowie przy ul. Bartoszów kwotę 3.365,54 zł.
• W 2021 r. - wykonywano: na bieżąco niezbędne prace pielęgnacyjne i konserwacyjne,  odczyszczano pomnik główny i mogiły dodatkowo przycięto zbędne, suche gałęzie i konary drzew oraz na bieżąco usuwano zakrzaczenia i samosiejki.
• W 2022 r. - wykonywano: na bieżąco niezbędne prace pielęgnacyjne i konserwacyjne,  odczyszczano pomnik główny i mogiły dodatkowo usunięto chore krzewy bukszpanu oraz  zbędne, suche gałęzie i konary drzew oraz na bieżąco usuwano zakrzaczenia i samosiejki.
• Prace wykonywała SS KOGUTEK

Na bieżąco należy oczyszczać cmentarz akcent główny, zaś mogiły ziemne oraz dokonywać konserwacji zieleni wysokiej. Akcent główny nadaje się do ponownego remontu.

Kwatera Żołnierzy Polskich z okresu I i II Wojny Światowej na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria.

Kwatera umiejscowiona we wschodniej części cmentarza w Rymanowie przy ul. Kalwaria o powierzchni ok. 10 arów.

Obecnie znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe (31,0 x 1,5 m) obłożone piaskowcem, wypełnione ziemią, gdzie utrzymuje się krótko przystrzyżony trawnik. Na nagrobkach umocowanych jest 22 szt. krzyży z jasnego granitu.

Pomiędzy mogiłami alejka wiodąca do pomnika głównego – akcentu centralnego.

Jest to nagrobek wykonany z jasnego granitu. Na podwyższeniu znajduje się granitowy krzyż pod nim czarna tablica pamiątkowa z napisem „Tu spoczywają Żołnierze Polscy polegli w I i II Wojnie Światowej. W hołdzie poległym Społeczeństwo Rymanowa”.

W 2005 r uzupełniono 1 krzyż na akcencie centralnym i 22 krzyże granitowe na obydwu mogiłach zbiorowych o znak orła, gdyż na wcześniej zniszczonej mogile występował znak orła.

Kwatera od strony wschodniej , zachodniej i południowej oddzielona jest od cmentarza parkanem z tui szmaragdowych.

• W 2021 r. wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne i porządkowe.
• W 2022 r. wykonywano: bieżące utrzymanie i niezbędne prace konserwacyjne i porządkowe. Dodatkowo w okresie miesiąca maja i czerwca 2022 r. realizowano zadanie związane z remontem kwatery nieznanych żołnierzy polskich poległych w I i II w. św,

Zadanie zlecono zakładowi budżetowemu GMINY RYMANÓW - na podstawie POROZUMIENIA WEWNĘTRZNEGO Nr 5.RKŻP.2022.AK  z dnia 09.05.2022 r. w oparciu o art. 2 ust. 1 pkt. 1ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (pzp) ( tj. Dz. U. z 2021  poz.1129 z póź. zm.) oraz ZARZĄDZENIA Nr 191/2020  Burmistrza Gminy Rymanów z dnia 30.12.20202 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu udzielania zamówień publicznych o wartości szacunkowej do 130 000 PLN obowiązujący w Gminie Rymanów oraz jej jednostkach budżetowych i zakładzie budżetowym, realizując POROZUMIENIE Nr 35/9 WOJEWODY PODKARPACKIEGO z dnia 05.04.2022 r. w sprawie powierzenia zadań i przyznania dotacji w zakresie remontów mogił wojennych.

Zgodnie z kosztorysem, zawartym porozumieniem i protokołem obioru robot  prace  obejmowały demontaż alejki z masy bitumicznej, montaż obrzeży oraz wykonanie na podsypce alejki z kostki brukowej wzdłuż mogił żołnierzy w kierunku akcentu głównego na terenie cmentarza. Dokumentacja fotograficzna stanowi ZAŁĄCZNIK do niniejszego protokołu.

Zadanie finansowane:

• ze środków wojewody w wysokości 5.000,00 zł
• ze środków własnych w wysokości: 6.820,50 zł

na łączna kwotę 11.820,50 zł

W kolejnych latach planuje się bieżące utrzymanie oraz pielęgnację dokonanych nasadzeń wokół kwatery.

Mogiła Stanisława MISTYGACZA poległego w 1939 r. w obronie Rymanowa na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria.

Nagrobek umiejscowiony w centralnej części cmentarza w Rymanowie przy ul. Kalwaria. Mogiła ziemna żołnierza II Wojny Światowej wykonana po 1939 roku, z betonowym obramowaniem i krzyżem z tablicą imienną,. Na nagrobku z krzyżem umocowany był orzeł bez korony z tablicą z napisem: „Stp. Stanisław MITKOWSKI poległ w obronie ojczyzny 9IX 1939 r. w Rymanowie. Cześć jego pamięci”.

Na przełomie lat 80-90 z uwagi na nieprawidłowo zapisane nazwisko, na wniosek społeczeństwa Rymanowa zmieniono tablicę nagrobkową,. Obecnie napis na tablicy brzmi cyt:

„Stp. Stanisław MISTYGACZ ur. 1915 r. zmarł śmiercią bohaterską  w obronie ojczyzny w dniu 9 IX 1939 r.  Do końca wierny złożonej przysiędze ZBOWID Rymanów”

Mogiła kwalifikuje się do odnowienia, widoczna erozja betonu na skutek warunków atmosferycznych.

• W 2016 r. na bieżąco wykonywano bieżące utrzymanie i prace pielęgnacyjne.
• Końcem 2016 r. wykonano gruntowny remont (renowację) pomnika, który wymagał kompleksowych prac remontowych, polegających na przeprowadzeniu renowacji i konserwacji oraz wykonaniu komponującej się z całością płyty nagrobnej z piaskowca (zdemontowano niepotrzebne elementy nagrobka, zamontowano nowe elementy nagrobka i krzyż, wykonano chodnik z kostki brukowej, wykonano nową tablicę granitową z napisami oraz zamontowano nowe godło).
• Łącznie ze środków Wojewody Podkarpackiego w Rzeszowie w 2016 r. wydatkowano na remont pomnika żołnierza polskiego w Rymanowie przy ul. Kalwaria kwotę 5.897,85 zł.
• W 2021 r. na bieżąco wykonywano bieżące utrzymanie i prace pielęgnacyjne.
• W 2022 r. na bieżąco wykonywano bieżące utrzymanie i prace pielęgnacyjne.

W kolejnych latach na bieżąco należy utrzymywać pomnik z piaskowca w prawidłowej kondycji.

Mogiła zbiorowa nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego na cmentarzu komunalnym w Rymanowie przy ul. Kalwaria

Mogiła zbiorowa nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli na terenie Jaślisk w 1946 r., a pochowani zostali na cmentarzu w Rymanowie. Mogiła ziemna zabudowana betonową płytą została odczyszczona, odnowiona i obudowana elementami z jasnego granitu wraz z granitowym krzyżem z wizerunkiem Jezusa. Wszystkie prace na terenie cmentarza, wykonano w ramach prac społecznych.

Zgodnie z protokołem z kontroli  problemowej  przeprowadzonej w dniu 16 września 2004 r. zgłoszono mogiłę do ewidencji wojewódzkiej.

Na wniosek Związku Kombatantów Rzeczpospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych  - Zarządu Koła w Rymanowie granitowy krzyż opatrzono wygrawerowanym napisem o pochowanych cyt.

„ Tu spoczywają Polscy Żołnierze polegli w walce z UPA w sierpniu 1946 r. Cześć ich pamięci” .

• W 2021 r.- prowadzono prace konserwacyjno – pielęgnacyjne mogiły.
• W 2022 r.- prowadzono prace konserwacyjno – pielęgnacyjne mogiły.

Na bieżąco planuje się pielęgnację niskich krzewów ozdobnych na mogile oraz samej mogiły.

                       

EKSHUMACJA ZWŁOK ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH POLEGŁYCH W OKRESIE II WOJNY ŚWIATOWEJ

  Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie   pismem z dnia 23 maja 2005 r. S.X-50181/1/05 poinformował o planowanej na terenie naszej gminy ekshumacji zwłok żołnierzy niemieckich poległych w okresie II wojny światowej.

Wydział Polityki Społecznej oraz fundacja „PAMIĘĆ”, która zajmuje się organizowaniem ekshumacji, przewozu szczątków oraz ich pochówkiem dysponuje informacjami, że na terenie gminy Rymanów są to następujące miejsca:

miejscowość	miejsce (liczba pochowanych)
Bzianka	w ogrodzie szkolnym, w ogrodzie dworskim (18)
Bałucianka	na polu p. Dudzik (1)
Królik Wołoski	(4)
Królik Polski	obok kościoła (1), w ogrodzie p. Pitrus (1)
Posada Dolna	koło domu p. St. Niemca (2)
Rymanów	obok kaplicy (50)
Sieniawa	pod kasztanami (3)
Ladzin	obok domu p. St. Rajchel(1), obok kaplicy(1), obok domu p. K. Smoleń(3)
Wróblik Szlachecki	nad rzeką Tabor (1)

Prace przygotowawcze polegające na ustaleniu lokalizacji grobów i wykonaniu prób sondażowych są planowane na miesiąc lipiec br., w związku z tym prosimy mieszkańców naszej gminy o wskazanie lub potwierdzanie miejsc lokalizacji szczątków zwłok żołnierzy niemieckich.

W pracach związanych z ekshumacją będzie brał udział Pan Werner ROSLER – pracownik Ludowego Niemieckiego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi w Kassel, zaś wykonawcą prac będzie firma VARMEX z Katowic.