Procedury zachowania ludności gminy rymanów w wypadku zagrożeń:
- powODZIE
- poŻARY
- PORYWISTE wiary, huragany, gradobicie
- mrozy i zamiecie śnieżne
- uPAŁY
- zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne
- zagrożenia techniczne i chemiczne
- WYPADKI RADIOLOGICZNE
- terroryzm i bioterroryzm
POWODZIE
Woda - jeden najgroźniejszych żywiołów, największych statystycznie niszczycieli ludzkiego dobytku. Doświadczenia ostatnich lat dowodzą, że kataklizm powodzi może wystąpić praktycznie wszędzie. Groźne są nie tylko duże rzeki, ale także intensywne opady oraz niewielkie cieki wodne często na wyrost nazywane rzekami.
Zagrożenie powodziowe najczęściej występuje w okresie:
- zimowo - wiosennym na skutek spływu wód roztopowych i kry lodowej co jest spowodowane gwałtownym topnieniem śniegu i lodu,
- letnim na skutek intensywnych bądź długotrwałych opadów deszczu.
PRZED POWODZIĄ
- Zorientuj się w Urzędzie Gminy, czy teren, na którym mieszkasz jest zagrożony powodziami i czy twój dom położony jest powyżej czy poniżej powodziowych poziomów wody.
- Zapoznaj się z powodziowymi sygnałami ostrzegania i alarmowania. Może to być dźwięk syreny alarmowej lub inny zwyczajowo przyjęty na terenie gminy sygnał np. gongi, dzwony itp.
- Dowiedz się, na jakich częstotliwościach radiowych nadawane będą komunikaty powodziowe.
- Przygotuj się do ewentualnej ewakuacji. Zapakuj dokumenty i najcenniejsze części dobytku. By ewakuacja była efektywna musisz zaplanować:
- kilka alternatywnych tras ewakuacji oraz jej docelowe miejsca,
- sposób i czas ewakuacji dobytku, mienia i członków rodziny.
- Zabezpiecz swój dom przed nadejściem powodzi ( workami z piaskiem lub innymi materiałami, powynoś rzeczy na wyższe kondygnacje i przygotuj tam warunki do ewentualnego bytowania domowników),
- Miej pod ręką przygotowane rzeczy na wypadek nadejścia katastrofy:
- latarki z zapasowymi bateriami,
- przenośne radio tranzystorowe z zapasowymi bateriami,
- apteczkę pierwszej pomocy,
- niezbędny zapas żywności i wody.
- Opracuj plan komunikowania się na wypadek zagrożenia. Domownicy, z uwagi na pracę i naukę, mogą być rozdzieleni. Określ punkt kontaktowy u najbliższej rodziny lub znajomych zamieszkałych na terenach nie zagrożonych.
- Omów z rodziną plan zabezpieczenia się przed kataklizmem. Upewnij się, że wszyscy członkowie twojej rodziny znają sposób postępowania na wypadek powodzi. Szczególną uwagę zwróć na dzieci. Naucz je jak i kiedy wezwać policję, straż pożarną, straż gminną i inne służby ratownicze oraz jak dostroić radio do określonych częstotliwości.
W CZASIE POWODZI
- Włącz radio lub telewizor i nasłuchuj komunikatów radiowych na temat pogody, stanu wód i rozwijającej się sytuacji powodziowej.
- Zgromadź, w przypadku, gdy woda staje się zanieczyszczona, niezbędne zapasy czystej wody. Wykorzystaj do tego celu wanny, zlewy, dzbany i inne posiadane w domu naczynia.
- Przenieś, o ile to możliwe, bardziej wartościowe rzeczy na wyższe piętra. Zabezpiecz parter, jeśli czas na to pozwala. Wykorzystaj do tego celu worki z piaskiem, folię lub inne materiały podręczne.
- Bądź w gotowości do wyłączenia wszystkich instalacji domowych (energia elektryczna i gaz).
- Zgromadź w jednym miejscu przygotowane zapasy. Jeśli zostanie nakazane opuszczenie domów - nie zwlekaj, zrób to natychmiast. Słuchaj zaleceń służb porządkowych, przez co zdecydowanie ułatwisz im pracę.
- Jeśli nie zdążyłeś ewakuować zwierząt, uwolnij je z pozamykanych pomieszczeń. Pamiętaj, że one też posiadają instynkt samozachowawczy i będą dążyć do opuszczenia zagrożonego rejonu.
- Nie wchodź, jeżeli nie jest to konieczne, do naniesionej przez powódź wody. Nie przekraczaj zwłaszcza nurtów wodnych. Pamiętaj, że nawet 15 centymetrowa warstwa wody może cię przewrócić. Nie próbuj także przejeżdżać przez wodę powodziową samochodem lub pozostawać w nim w przypadku jego unieruchomienia.
- Zgłoś się ochotniczo do pomocy w walce z powodzią. Do tego celu nie są potrzebne specjalne kwalifikacje. Twoja pomoc może się przyczynić do znacznego zminimalizowania strat spowodowanych powodzią. Informacje o tym gdzie możesz być potrzebny znajdziesz w Urzędzie Gminy.
PO POWODZI
- Słuchaj komunikatów radiowych i telewizyjnych i nie wracaj do domu dopóki nie będziesz miał pewności, że jest to bezpieczne.
- Pozostań poza zasięgiem wód powodziowych (mogą być skażone) do czasu uzyskania zgody służb sanitarnych i technicznych
- Po powrocie do domu, dokonaj jego szczegółowych oględzin. Sprawdź stan fundamentów, ścian, podłóg, sufitów, drzwi i okien. Upewnij się, że budynek nie grozi zawaleniem. Sprawdź także stan przewodów elektrycznych i gazowych.
- Zdezynfekuj przedmioty, podłogi, ściany, które miały kontakt z wodą powodziową (niesiony muł zawiera dużo bakterii chorobotwórczych i grzybów, co stanowi zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt)
- Zwróć uwagę na zdrowie i bezpieczeństwo Twojej rodziny. Często myj ręce, korzystaj z wody i żywności dostarczonej przez służby komunalne, gminne, OC lub osoby z nimi współpracujące,
- Wyrzuć całą żywność, która miała kontakt z wodą powodziową. Usuń także padłe w wyniku powodzi zwierzęta.
- Wykonaj zdjęcia zniszczeń oraz dokonaj szacunku strat.
- Włącz się czynnie, jeśli nawet nie posiadasz żadnego sprzętu, w likwidację skutków powodzi. Wystarczy tylko zgłosić chęć uczestnictwa w tej akcji.
POŻARY
Ogień rozprzestrzenia się szybko i najczęściej nie ma czasu na zabieranie kosztownych rzeczy czy telefonowanie. Po 2 minutach ogień może stać się groźny dla życia. W ciągu 5-ciu minut cały dom może stanąć w płomieniach. Wysoka temperatura i dym są jednakowo niebezpieczne jak płomienie. Zachłyśnięcie się bardzo gorącym powietrzem może spowodować poparzenia płuc. Pożar wytwarza trujące gazy, które mogą zakłócić orientację człowieka i spowodować osłabienie czynności ruchowych oraz ospałość.
PRZED POŻAREM
- Zainstaluj w miarę możliwości wykrywacze dymu, które dwukrotnie zwiększą szansę przeżycia.
- Nie zabijaj okien gwoździami, sprawdź czy nie są zablokowane zaschniętą farbą, nie montuj stałych krat w oknach.
- Utrzymuj w czystości i porządku pomieszczenia magazynowe (piwnice, garaże, strychy itp.). Nie dopuszczaj do nagromadzenia starych gazet, czasopism, niepotrzebnych ubrań, mebli itp.
- Utrzymuj w stałej technicznej sprawności instalacje elektryczną, przedłużacze, kable, gniazdka.
- Nie przeciążaj sieci elektrycznej, jeżeli posiadasz korzystaj z rozgałęziacza z bezpiecznikiem a unikniesz iskrzenia i krótkich spięć.
- Nie gromadź i nie używaj wewnątrz w budynku benzyn, paliw, nafty itp. Można je przechowywać tylko w odpowiednich pojemnikach w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
- Nie używaj otwartego ognia (zapałek, świec, papierosów) w pobliżu łatwopalnych materiałów.
- Często kontroluj źródła ogrzewania (kominki, piece, grzejniki, grzałki). Grzejnik nie może być umieszczony bliżej niż 15 cm od materiałów palnych.
- Sprawdź wentylację wewnętrzną i zewnętrzną.
- Pokryj warstwą piasku ok. 5-8 cm podłogi strychu, jeśli są wykonane z materiałów palnych.
- Popiół gromadź w oddalonym od budynku metalowym pojemniku.
- Upewnij się czy izolacja domu nie dotyka do przewodów elektrycznych.
- Poznaj położenie zaworów instalacji gazowej, wyłączników energii elektrycznej i bezpieczników i jak je wyłączyć w razie zagrożenia. Do gazu wzywaj pracowników gazowni.
- Udostępnij pomieszczenia inspekcji p/pożarowej i natychmiast usuń wszystkie niewłaściwości wykazane w trakcie kontroli.
- Jeżeli mieszkasz poza obszarem zwartej zabudowy, w gospodarstwie pod lasem, bądź przygotowany i:
- zwróć się do Urzędu Gminy lub PSP o ocenę niebezpieczeństwa dla Twojego domu
- używaj ognioodpornych materiałów do budownictwa a technologii budowy łatwej do odbudowy
- stwórz strefę bezpieczeństwa oddzielającą Twój dom od palnej roślinności
- utrzymaj teren wokół Twojego domu wolny od suchej roślinności
- przechowuj palne materiały w specjalnych pojemnikach
- bądź gotowy do ewakuacji
W CZASIE POŻARU
- Używaj wody lub gaśnicy do gaszenia małych ognisk pożaru. Nie próbuj gasić ognia, którego nie jesteś w stanie opanować. Wyprowadź domowników i wezwij straż pożarną.
- Nigdy nie używaj wody do gaszenia pożarów urządzeń elektrycznych.
- Palący się tłuszcz lub ogień powstały w kuchni ugaś sodą do pieczenia lub solą, lub przykryj pokrywką, jeżeli ogień powstał w garnku.
- Jeżeli zapaliło się Twoje ubranie, zatrzymaj się, połóż na ziemi i obracaj się dotąd aż zdusisz ogień. Ucieczka powoduje zwiększenie płomienia.
- Jeżeli obudzisz się w trakcie pożaru, zbadaj dół drzwi zanim je otworzysz. Jeśli drzwi są zimne, wychodź natychmiast czołgając się. Dym i gorące powietrze unoszą się do góry. Jeżeli drzwi są gorące uciekaj, jeśli możesz przez okno, jeśli nie to trzymaj w oknie białe prześcieradło, wzywając w ten sposób na pomoc strażaków.
- Pomóż zwierzętom - w tym celu wyprowadź:
- konie i krowy z narzuconymi na łby kocami,
- owce i barany wyprowadź zaczynając od przewodnika stada. Jeżeli nie możesz go odróżnić, wyprowadź pierwszą z brzegu owcę poza budynek zmuszając ją do beczenia, wówczas stado opuści pomieszczenie,
- ptactwo wynieś w workach w bezpieczne miejsce,
- trzodę chlewną wypchnij siłą na zewnątrz,
- udziel pomocy zwierzętom poparzonym sam lub poprzez miejscowego weterynarza.
PO POŻARZE
- Nie wchodź do zniszczonego przez ogień budynku zanim służby pożarowe i komunalne nie sprawdzą czy jest bezpieczny pod względem budowlanym, energetycznym itp.
- Skontaktuj się z Urzędem Gminy, jeśli potrzebujesz mieszkania, żywności, przedmiotów osobistych.
- Wezwij agenta ubezpieczeniowego przed wyrzuceniem zniszczonych przedmiotów. Jeśli jesteś dzierżawcą lub lokatorem wezwij właściciela.
- Wyrzuć żywność, napoje, lekarstwa, które narażone były na wysoką temperaturę i dym. Nie próbuj ponownie zamrażać rozmrożoną żywność.
- Jeżeli inspektor budowlany stwierdzi, że budynek jest niebezpieczny - zabierz dokumenty, rzeczy osobiste, polisę, poinformuj sąsiadów, przyjaciół lub krewnych, urząd, szkołę, urząd pocztowy o miejscu Twojego tymczasowego zakwaterowania. To co pozostało będzie strzeżone przez Policję.
PORYWISTE WIATRY, HURAGANY, GRADOBICIE
Ochrona przed silnymi wiatrami sprowadza się w pierwszej kolejności do zabezpieczenia obywateli i ich mienia przed niszczycielskim działaniem sił przyrody. W drugiej kolejności do usunięcia ewentualnych skutków poprzez przywrócenie stanu z przed zdarzenia
Wichury - wiatry wiejące z prędkością powyżej 75 km/h. w warunkach klimatu w Polsce coraz częściej występujące. Mogą powodować uszkodzenie budynków, łamać i wyrywać drzewa z korzeniami oraz paraliżować transport.
Huragany - wiatry wiejące z prędkością powyżej 120 km/h. Powodują rozległe spustoszenia w strefie swojego oddziaływania.
NADEJŚCIEM SILNYCH WIATRÓW
- Upewnij się czy wszyscy członkowie Twojej rodziny wiedzą jak postępować w czasie wichury oraz naucz ich jak wyłączyć w domu dopływ gazu, wody, elektryczność,
- Opracuj plan komunikowania się w czasie zagrożenia na okoliczność, gdy członkowie rodziny są rozdzieleni (np. rodzice w pracy a dzieci w szkole),
- Naucz członków rodziny (dzieci) jak i kiedy wzywa się policję, straż, pogotowie ratunkowe, gazowe, energetyczne, które radio jest nastrojone na odbiór informacji o stanie zagrożenia,
- Słuchaj prognozy pogody oraz komunikatów podawanych przez rozgłośnie radiowe i telewizyjne. Nie słuchaj plotek,
- Sprawdź czy poszycie na dachu twojego domu jest solidnie przymocowane. Jeżeli masz wątpliwości, masz jeszcze czas na usunięcie stwierdzonych usterek.
- Gruntownie oceń stan okien. Jeżeli uznasz to za konieczne - odpowiednio zabezpiecz je.
- Uprzątnij z obejścia przedmioty, które mogłyby narobić szkód w przypadku porwania ich przez wiatr. Zabezpiecz lampy i inne urządzenia, które mogą ulec zniszczeniu, usuń z parapetów i balkonów przedmioty, które mogłyby zagrażać przechodzącym,
- Nie parkuj pojazdów w pobliżu drzew, słupów i trakcji elektrycznych,
- Pozamykaj zwierzęta oraz odpowiednio zabezpiecz pomieszczenia, w których się znajdują.
- Upewnij się czy twoje radio i latarka działają jak należy. Miej zapas świeżych baterii.
- Sprawdź stan apteczki pierwszej pomocy. Zaopatrz się w niezbędne materiały i leki.
- Przygotuj rzeczy, które mogą być przydatne podczas ewakuacji np.: dokumenty, wartościowe rzeczowe, żywność,
- Zaopatrz się w paliwo do samochodu. Może być potrzebny.
- Upewnij się, czy twoi najbliżsi sąsiedzi zdają sobie sprawę z powagi sytuacji.
W CZASIE SILNYCH WIATRÓW
- Włącz radio na częstotliwości radia regionalnego albo rozgłośni lokalnej w celu uzyskania komunikatu o zagrożeniu i sposobach postępowania,
- Zachowaj spokój. Nie wychodź na zewnątrz, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. Nie zbliżaj się do okien i oszklonych drzwi.
- Jeśli znajdziesz się z dala od domu, pozostań tam gdzie jesteś dopóki wichura nie przejdzie.
- Nie zatrzymuj się pod trakcjami elektrycznymi, planszami reklamowymi i drzewami. Nie spaceruj też pod balkonami - spadające doniczki, kwietniki lub też szyby okienne mogą cię dotkliwie poranić.
- Wyłącz główny wyłącznik prądu i gazu - ograniczy to niebezpieczeństwo powstania pożaru.
- Słuchaj komunikatów radiowych i telewizyjnych oraz przestrzegaj zasad zachowania się w nich przekazywanych.
PO PRZEJŚCIU SILNYCH WIATRÓW
- Zorganizuj pomoc, w tym medyczną, dla poszkodowanych.
- Jeżeli Twój dom uległ zniszczeniu wkraczaj do niego ostrożnie, sprawdź wszystkie instalacje, uprzątnij zniszczony sprzęt i dokonaj niezbędnych napraw.
- Unikaj leżących lub zwisających przewodów elektrycznych,
- Nie usuwaj drzew, które upadły na linie energetyczne. Nie dotykaj zerwanych przewodów.
- Uważaj na rozbite szkło - możesz się pokaleczyć.
- Wykonaj zdjęcia zniszczeń, zarówno domu jak i jego wyposażenia. Mogą się przydać.
- Zgłoś się w swoim miejscu pracy - możesz być potrzebny.
KLASYFIKACJA MAKSYMALNYCH PRĘDKOŚCI WIATRU I ICH SKUTKI DZIAŁANIA
Nr klasy |
Prędkość wiatru w m/s na wysokości 10 m |
Prędkość wiatru w km/h na wysokości 10 m |
Charakterystyka wiatru |
Skutki działania |
I |
17,2 - 20,7 |
62 - 74 |
wiatr gwałtowny |
wiatr łamie gałęzie drzew, chodzenie pod wiatr jest utrudnione |
II |
20,8 - 24,4 |
75 - 88 |
wichura |
wiatr powoduje uszkodzenia budynków, zrywa dachówki, łamie całe drzewa |
III |
24,5 - 28,4 |
89 - 102 |
silna wichura |
wiatr wyrywa drzewa |
IV |
28,5 - 32,6 |
103 - 117 |
gwałtowna wichura |
wiatr powoduje rozległe zniszczenia |
V V - 1 V - 2 V - 3 |
> 32,7 35,1 - 50,1 50,2 - 70,2 > 70,3 |
> 118 126 - 180 181 - 253 > 254 |
wiatr huraganowy lub trąba powietrzna silny niszczycielski dewastujący |
wiatr powoduje spustoszenie wiatr powoduje zniszczenia |
Duże opady śniegu, nagłe ataki mrozu mogą sparaliżować życie w wielu miejscowościach. Mając tego świadomość można z wyprzedzeniem zabezpieczyć siebie i swoją rodzinę przed tego typu zagrożeniem.
Niska temperatura może doprowadzić do odmrożenia i wychłodzenia ciała, co może spowodować bezpośrednie zagrożenie życia.
W wyniku odmrożenia może dojść do trwałego uszkodzenia części ciała. Typowymi objawami tego urazu są: zaczerwienienie, znaczne wychłodzenie, utrata czucia i bladość odmrożonych części ciała ( najczęściej palce nóg i rąk, policzki, nos, małżowiny uszne).
W wyniku wychłodzenia temperatura ciał spada poniżej 350 C. Objawami wychłodzenia są: zaburzenie świadomości do śpiączki włącznie, powolna mowa, senność, poczucie wyczerpania.
PAMIETAJ!
- Nie uznawaj pochopnie osoby wyziębionej za zmarła.
- Udziel pomocy osobie wyziębionej, przed nadejściem pomocy medycznej rozpocznij powolne ogrzewanie osoby, zdejmij przemarznięte ubrania, okryj ciało kocem i folią aluminiową - ogrzewaj dodatkowo własnym ciałem,
- Nie podawaj alkoholu i kawy osobie odmrożonej lub wychłodzonej, aby nie doprowadzić do większej utraty ciepłoty ciała.
Przed nadejściem wielkich mrozów i śnieżyc:
- Przygotuj swój dom do zimy:
- Uszczelnij poddasze i ściany, uszczelnij drzwi i okna, zainstaluj okiennice
- Zabezpiecz środki, które mogą być niezbędne w czasie zimy:
- żywność, która nie wymaga gotowania,
- zapas wody,
- sól kamienną i piasek,
- zapas opału,
- zastępcze źródło światła i ogrzewania,
- zapasowe baterie do radia i latarek.
- Przygotuj "zimowy zestaw samochodowy" tj. łopatkę do śniegu, radio zasilane bateriami, migające światło, racje żywnościowe, rękawice, czapkę, koc, linkę holowniczą, łańcuchy na koła, pojemnik z solą kamienną, kable do akumulatora, mapę drogową.
W czasie śnieżnej burzy i wielkich mrozów:
- Nie wychodź z domu,
- Słuchaj komunikatów radiowych o warunkach pogodowych,
- Jeżeli musisz wyjść z domu, ubierz się w ciepłą odzież wielowarstwową, powiadom kogoś o docelowym miejscu podróży. Na czas dłuższej podróży przygotuj wysokoenergetyczne, suche pożywienie oraz kilka butelek wody.
- Obserwuj czy nie występują u ciebie objawy odmrożenia lub wychłodzenia - jeżeli to stwierdzisz konieczna będzie natychmiastowa pomoc medyczna.
Jeżeli utknąłeś w drodze:
- Nie szukaj sam pomocy, pozostań w samochodzie chyba, że pomoc jest w widocznej odległości,
- Umocuj na antenie lub dachu samochodu jaskrawą tkaninę, aby była widoczna dla ratowników,
- Okryj się kocem i uruchamiaj silnik, co 10 minut włączając ogrzewanie i zewnętrzne światła samochodu, (aby uniknąć zatrucia spalinami sprawdź czy rura wydechowa jest wolna od śniegu oraz dla wentylacji uchyl lekko okna),
- Wykonuj, co jakiś czas lekkie ćwiczenia ruchowe dla utrzymania krążenia krwi,
- Unikaj nadmiernego lub zbędnego wysiłku,
- Jeżeli w samochodzie jest więcej osób to powinny się zgromadzić koło siebie dla utrzymania ciepła.
UPAŁY
Upał - intensywne oddziaływanie promieni słonecznych nas i otoczenie. Zjawisku temu towarzyszy wysoka temperatura powietrza, często przekraczająca 30 stopni Celsjusza.
Zbyt długie spędzanie czasu w słońcu lub przegrzanym miejscu może spowodować schorzenia termiczne. Aby skutecznie chronić nasz organizm przed niekorzystnym oddziaływaniem upałów należy zapoznać się ze sposobami postępowania w czasie ich wystąpienia.
PRZED WYSTĄPIENIEM UPAŁÓW
- Zainstaluj klimatyzujące okna
- Wyłącz wszystkie pobliskie ogrzewacze
- Izoluj przestrzenie wokół klimatyzatorów w celu lepszego uszczelnienia Użyj wentylatora do lepszego rozprowadzania chłodnego powietrza
- Odprowadzaj ciepło na zewnątrz i utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz.
- Zainstaluj tymczasowe ekrany odblaskowe, takie jak płyty tekturowe pokryte folią aluminiową w celu odbijania promieni słonecznych na zewnątrz.
- Utrzymuj chłodne powietrze wewnątrz pomieszczeń poprzez stosowanie żaluzji w drzwiach i oknach.
- Rozważ utrzymywanie w użyciu zewnętrznych okiennic przez cały rok. Zewnętrzne okiennice latem nie dopuszczają ciepła do wnętrza domu i w ten sam sposób utrzymują ciepło w domu zimą. Sprawdź przewody urządzeń klimatyzacyjnych, czy są właściwie izolowane i szczelne.
PODCZAS UPAŁÓW
- Ogranicz do niezbędnego minimum przebywanie w słońcu zwłaszcza w okresie najintensywniejszego działania jego promieni.
- Zawieś zacienienia, markizy, zasłony lub żaluzje na okna, które są oświetlane przez poranne i popołudniowe słońce. Zewnętrzne markizy lub żaluzje mogą zredukować ilość ciepła słonecznego docierającego do domu przez okna nawet o 80%.
- Oszczędzaj elektryczność. W okresie dużych upałów ludzie mają tendencje do znacznie większego zużycia energii elektrycznej na potrzeby urządzeń klimatyzacyjnych, co prowadzi do niedoboru mocy lub przerw w dopływie prądu.
- Przebywaj wewnątrz pomieszczeń tak długo, jak to możliwe. Jeśli jest brak klimatyzacji, przebywaj na najniższym poziomie budynku poza zasięgiem światła słonecznego.
- Pamiętaj, że wentylatory elektryczne nie chłodzą, powodują tylko ruch powietrza.
- Spożywaj zbilansowane, lekkie posiłki.
- Regularnie pij duże ilości wody. Osoby cierpiące na epilepsję oraz schorzenia serca, nerek lub wątroby, będące na nisko-wodnej diecie, oraz mające problemy z utrzymaniem płynów, powinni skontaktować się z lekarzem przed zwiększonym przyjmowaniem płynów.
- Ogranicz przyjmowanie napojów alkoholowych. Mimo, że piwo i napoje alkoholowe zdają się zaspakajać pragnienie, to zazwyczaj powodują dalsze odwodnienie organizmu.
- Ubieraj się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry. Lekka, o jasnych kolorach odzież, odbija ciepło i promieniowanie słońca oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała.
- Chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z szerokim rondem.
- Pozwól swojemu organizmowi przystosować się do wysokich temperatur w ciągu pierwszych 2-ch 3-ch dni fali upałów.
- Unikaj zbytniego nasłonecznienia. Opalenizna spowalnia zdolność do samoczynnego chłodzenia się. Użyj środków ochrony przed promieniami słonecznymi o wysokim współczynniku skuteczności ochrony.
- Unikaj skrajnych zmian temperatur. Chłodny prysznic natychmiast po przebywaniu w upale, może spowodować wystąpienie efektu hipotermii, zwłaszcza u starszych i bardzo młodych ludzi. Zwolnij tryb życia. Zredukuj, wykreśl lub przeorganizuj wyczerpujące zajęcia. Osoby wysokiego ryzyka powinny przebywać w chłodnych miejscach. Zażywaj dużo wypoczynku, aby umożliwić działanie naturalnego systemu chłodzenia twego organizmu. Stosuj tabletki solne, ale tylko wtedy, jeśli zostały zalecone przez lekarza. Poznaj objawy dolegliwości termicznych i dowiedz się, jak udzielać pierwszej pomocy.
- W przypadku stwierdzenia oparzeń lub innych dolegliwości - skontaktuj się z lekarzem
zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne
zagrożenia techniczne i chemiczne
Na skutek nieprzewidzianych awarii, katastrof lub klęsk żywiołowych może nastąpić zagrożenie naturalnego środowiska człowieka, zagrożenie zdrowia lub życia mieszkańców z obiektów stałych (zakłady chemiczne, składnice, magazyny) lub ruchomych (cysterny samochodowe i kolejowe).
PRZED AWARIĄ
1. Zorientuj się czy na terenie Twojego miejsca zamieszkania występują surowce, półprodukty chemiczne charakteryzujące się własnościami toksycznymi.
2. Jeśli w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania przebiegają ważne szlaki komunikacyjne (tory kolejowe, arterie samochodowe) dowiedz się czy przewożone są niebezpieczne substancje chemiczne. Jeśli tak to zapoznaj się ze sposobem postępowania na wypadek zagrożenia i powiadom rodzinę szczególnie dzieci o sposobach postępowania.
3. Zabezpiecz się w podręczne środki ochrony dróg oddechowych i przetrzymuj je w ogólnodostępnym miejscu.
PODCZAS AWARII
W przypadku przebywania w miejscu, w którym nastąpiła awaria połączona z uwolnieniem się jakichkolwiek toksycznych środków należy:
- Zachować spokój, przeciwdziałać panice i lękowi;
- Opuścić rejon zagrożony, kierując się prostopadle do kierunku wiatru omijając miejsce awarii;
- Ograniczyć oddychanie, przy pomocy wilgotnej chustki lub tamponu zatkać usta i nos oraz najkrótszą drogą opuścić teren skażony;
- Stosować się do zaleceń i informacji przekazywanych w komunikatach;
- Osoby znajdujące się w domach powinny jak najszybciej zabrać dzieci i osoby niepełnosprawne, wyłączyć urządzenia gazowe i elektryczne oraz wygasić paleniska, zamknąć okna i mieszkanie, powiadomić sąsiadów i udać się w kierunku wskazanym w komunikatach lub przez służbę porządkową;
- Osoby, które z jakichkolwiek przyczyn nie zdążyły opuścić mieszkań przystępują niezwłocznie do uszczelniania okien, drzwi, otworów wentylacyjnych oraz innych możliwych dróg przedostania się toksycznego środka;
- Wykorzystać zastępcze i podręczne środki ochrony dróg oddechowych i skóry (maski tkaninowe, płaszcze impregnowane, okulary ochronne, tampony z waty lub gazy);
- Zabezpieczyć żywność w szczelnych pojemnikach;
- Włączyć dostępne środki masowego przekazu (np. radio, TV) na program lokalny i zastosować się do zaleceń przekazywanych w komunikatach;
- W budynkach publicznych przeprowadzić ludzi do pomieszczeń w tym celu przygotowanych;
- Z terenów zewnętrznych zabrać do pomieszczeń zwierzęta gospodarskie, uszczelnić pomieszczenia;
PAMIĘTAJ!
Zapach środków toksycznych jest wyczuwalny znacznie wcześniej niż stężenie środka toksycznego stanie się groźne dla życia ludzkiego
Jeżeli usłyszysz, ze w pobliżu wykoleiła się cysterna np. z chlorem a obłok przesuwa się z wiatrem w Twoim kierunku powinieneś wykonać następujące czynności:
- zamknąć drzwi i okna oraz uszczelnić je mokrą tkaniną
- przygotować tampon z gazy lub innej tkaniny, który posłuży Ci do oddychania.
Jeżeli jesteś na otwartej przestrzeni sprawdź, jaki jest kierunek wiatru i uciekaj jak najszybciej prostopadle do tego kierunku omijając miejsce awarii.
PO AWARII
- Do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie opuszczaj uszczelnionych pomieszczeń.
- Po przejściu obłoku skażonego powietrza i odwołaniu alarmu, dokładnie przewietrz wszystkie pomieszczenia.
- Unikaj spożywania żywności z twojego ogrodu oraz mleka od twoich krów dopóki nie będą zbadane przez urząd sanitarny.
WYPADKI RADIOLOGICZNE
Wypadki radiologiczne mogą zdarzyć się wszędzie tam, gdzie materiały radioaktywne są używane, składowane lub transportowane. Ponadto takie wypadki mogą wydarzyć się w elektrowniach jądrowych, szpitalach, uniwersytetach, laboratoriach badawczych, w zakładach przemysłowych, na głównych drogach, liniach kolejowych oraz w stoczniach. Są one niebezpieczne z powodu szkodliwego oddziaływania niektórych typów promieniowania na komórki ciała. Im dłużej dana osoba jest narażona na promieniowanie, tym większe jest zagrożenie. Ludzie każdego dnia pochłaniają pewną dawkę promieniowania ze słońca, radioaktywnych pierwiastków w glebie i w skałach, urządzeń domowych takich jak telewizory, kuchenki mikrofalowe oraz z rentgenowskich urządzeń medycznych i dentystycznych. Promieniowanie nie może być wykrywane przez wzrok, węch ani przez żaden inny organ zmysłu. By zminimalizować skutki promieniowania musisz wiedzieć, że istnieją trzy czynniki, które o tym decydują, a mianowicie:
Odległość - im jest większa pomiędzy tobą a źródłem promieniowania - tym mniejszą dawkę promieniowania otrzymasz. W razie poważnych awarii jądrowych, władze prawdopodobnie będą wzywać do ewakuacji, aby oddalić cię od źródła promieniowania.
Osłona - podobnie jak odległość - im bardziej ciężkie i gęste materiały pomiędzy tobą a źródłem promieniowania - tym lepiej. Właśnie, dlatego - w czasie wypadków radiologicznych - władze będą zalecać pozostawanie wewnątrz pomieszczeń. W niektórych przypadkach, ściany twojego domu będą wystarczającym zabezpieczeniem.
Czas - większość zdarzeń radioaktywności stosunkowo szybko traci natężenie promieniowania. Ograniczenie czasu przebywania w zasięgu promieniowania, zmniejszy wielkość pochłoniętej dawki promieniowania. Po wystąpieniu wypadków radiologicznych, lokalne władze będą monitorować wszystkie przypadki pojawienia się promieniowania i określać, kiedy minie zagrożenie.
ZANIM NASTĄPI WYDARZENIE
- Bądź przygotowany do ewakuacji lub do schronienia się w swoim domu.
- Opracuj plan komunikowania się na wypadek zagrożenia.
- Gdy w czasie katastrofy członkowie rodziny są rozdzieleni, (realna możliwość w ciągu dnia, gdy dorośli są w pracy a dzieci w szkole) miej przygotowany plan ich powrotu do domu.
- Poproś krewnych lub znajomych zamieszkałych w innych rejonach, aby służyli jako miejsce kontaktu dla twojej rodziny. Po wystąpieniu katastrofy często łatwiej jest uzyskać połączenie na większych odległościach. Upewnij się, że wszyscy członkowie twojej rodziny znają nazwisko, adres i numer telefonu osoby kontaktowej.
PODCZAS WYDARZENIA
- Nasłuchuj w radiu i w telewizji oficjalnych komunikatów.
- Jeśli jest to zalecane - pozostań w domu.
- Zabezpiecz zwierzęta lub weź je do domu.
- Zabezpiecz i pozamykaj drzwi i okna.
- Wyłącz klimatyzację, wentylację, ogrzewanie nawiewowe itp.
- Zamknij (uszczelnij) zasuwy piecowe i kominowe.
- Udaj się do piwnicy lub innych pomieszczeń poniżej powierzchni gruntu i pozostań w nich do czasu, aż władze ogłoszą, że jest już bezpiecznie.
- Jeśli musisz wyjść na zewnątrz, zakryj usta i nos mokrym ręcznikiem. Bądź przygotowany do ewakuacji lub schronienia się na dłuższy czas w swoim domu.
- Gdy powracasz do miejsca schronienia z zewnątrz :
- Spłucz i zmień odzież oraz obuwie.
- Włóż rzeczy noszone na zewnątrz do plastykowej torby i szczelnie ją zamknij.
- Jeżeli zarządzono ewakuację:
- nasłuchuj w radiu i w telewizji komunikatów o drogach ewakuacji, tymczasowych schronach i sposobach postępowania,
- minimalizuj możliwości skażenia w domu,
- zabezpiecz i pozamykaj drzwi i okna,
- wyłącz klimatyzację, wentylację, ogrzewanie nawiewowe itp.,
- zamknij (uszczelnij) zasuwy piecowe i kominowe,
- zabierz przygotowane na ewakuację rzeczy.
Pamiętaj o swoich sąsiadach, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, starszych ludziach lub przy niepełnosprawnych.
PO WYDARZENIU
Gdy bezpośrednie zagrożenie minęło, unikaj spożywania żywności z twojego ogrodu oraz mleka od twoich krów i kóz dopóki nie będą zbadane przez lokalny urząd sanitarny.
W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej podejrzenia z jakiegokolwiek innego powodu:
- brak nadawcy
- brak adresu nadawcy
- przesyłka pochodzi od nadawcy lub z miejsca z którego nie spodziewamy się
należy:
- Nie otwierać tej przesyłki!
- Umieścić tę przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć.
- Worek ten należy umieścić w drugim grubym plastikowym worku, szczelnie należy zamknąć: zawiązać supeł i zakleić taśmą klejącą.
- Paczki nie należy przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu.
- Powiadomić lokalny posterunek policji (nr policji: 997; komórka 112) lub straż pożarną (tel nr 998).
Służby te podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu bezpiecznego przejęcia przesyłki.
W przypadku, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek podejrzaną zawartość w formie stałej (pył, kawałki, blok, galaretę, pianę lub inną) lub płynnej należy:
- Możliwie nie naruszać tej zawartości: nie rozsypywać, nie przenosić, nie dotykać, nie wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu (wyłączyć systemy wentylacji i klimatyzacji, zamknąć okna).
- Należy całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić taśmą lub plastrem.
- Należy dokładnie umyć ręce.
- Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić.
- Ponownie dokładnie umyć ręce.
- Bezzwłocznie powiadomić lokalny posterunek policji (nr policji: 997; komórka 112) lub straż pożarną (tel nr 998) i stosować się do ich wskazówek.
Po przybyciu właściwych służb należy bezwzględnie stosować się do ich zaleceń
Ścisłe przestrzeganie tych zaleceń pozwoli zwiększyć Twoje bezpieczeństwo i Twoich bliskich.
- Informację wprowawdził(a) do BIP: Kurylak Alicja
- Data udostępnienia w BIP: 2006-07-25 13:13:20
- Informacja zaktualizowana przez: Kurylak Alicja
- Data ostatniej aktualizacji: 2006-07-25 13:13:41
- Liczba odsłon: 2573
- Historia dokumentu: